CEZA
“Küfretmekten daha ağır şeyler söyleyebilecekken sadece küfrettiğim için bazen kendime kızıyorum!”
Rock’n Coke Festivali’nde Ceza’ya verilen tatsız tepkiler sonrasında; bu konu hakkında ve Ekim sayımızın mühim dosya konusu “Rock meet rap”i de ilgilendiren sorularla Ceza’ya fikirlerini sorduk. Ses tellerindeki yorulma sebebiyle, zor da olsa röportajı gerçekleştirdik.
Eren Erdem/Ali Mert Alan
Yüxexes: Öncelikle geçmiş olsun, oldukça talihsiz bir durum bu ve sanırım yeni albüm “Yerli Plaka”ya da yansıyacak…
Ceza: Teşekkür ederim. Maalesef öyle. Şimdilik konserlere ve albüm çalışmalarına biraz ara verdik, dinleniyoruz.
Yüxexes: Rock’n Coke’da sen sahnedeyken yaşanan tatsız bir olay var; bazı seyircilerin sana hareket çekmesi. Bu olaylarla ilgili yorumun ne? Mesela bu konuyla ilgili olarak maNga’ya da bir soru yönelttim ve onlar orada senin haklı olduğunu düşündüklerini söylediler…
Ceza: Açıkçası öyle bir olay yaşamak beni ve bir çok insanı üzdü. Şahsa edilen ağır küfürler beni en çok çileden çıkarandı… neyse ortada haklı yada haksız aramak bence yanlış olur. Ben de en az oradaki o insanlar kadar heyecanlı, haksızlığa dayanamayan, agresif ve duygusal bir yapıya sahibim. Bazen bunu kontrol etmek zor oluyor ama düşündükçe saçma olduğu kesin. Cahillik, görmemişlik ve özentilik diğer bir nedeni. Ama o gün seyircinin çoğunluğu benim yanımdaydı, insanlar çok eğlendi. Konser sonrası bir çok rockçı kardeşim gelip, olaylar yüzünden benden özür diledi, ben de aynı şekilde. Ayrıca ben bu olayları rock ve rap’e mal etmiyorum çünkü üç beş kişinin yaptığı şey bu kültürlerle bağdaşmaz, yakışmaz. Bırakında aramızdaki tek fark müzik olsun daha fazla bölünmeyelim.
Yüxexes: Peki küfür olayı ile ilgili herhangi bir pişmanlığın ya da keşke dediğin bir şey var mı?
Ceza: Önce Neyzen Tevfik’in "küfür bir dilin cilasıdır" sözünü hatırlatmak istiyorum. Kıyaslama yaparsak Türkiye’deki rock yada rap yapan sanatçılarla batıdakiler arasında bu konuda büyük fark var. Batıdaki albümlerin çoğu yaşla sınırlandırılmış ya da aile gözetimi altında satılıyor ve üzerlerinde yasal uyarılar var. Bu yüzden adamlar herkese hatta kendi fanlarına bile küfür ediyorlar. Yani bir kıyaslama yaparsak bizimki daha çok argo diyebiliriz. Ayrıca burada, ne küfür ettiğiniz kimse bunu kaldırır ne de bir çok insana hoş görünür. Elbetteki sadece küfür değil herhangi bir konuda birini incittiğim ya da kırdığım zamanda pişmanlık duyarım. Bence hiciv yapmak, hafif iğnelemek ya da alay etmek buraya biraz daha uygun. Kendime bazen kızıyorum; küfretmekten daha ağır şeyler söyleyebilecekken küfrettiğim için. Toplumumuz da küfürle o kadar iç içeki aslında, çocukluğumuzdan beri hep küfür duyuyoruz. Ama ayıp denilen şeyin sınırını anlamak zor. Televizyonda akşama kadar göt gösterilmesi normalken “göt” demek ayıp… işte bu saçma.
Yüxexes: Bu tip festivallerle ilgili ne düşünüyorsun? H2000, Creamfields, J&B Techfest, Rockistanbul, Rock’n Coke başta olmak üzere benzer birçok organizasyonda yer aldın…
Ceza: Her sene bunlar ve bunlar gibi bir çok festivalde yer alıyorum. Oralarda bulunmak bana gurur ve heyecan veriyor. Farklı tarzlarda müzik yapan ve dinleyen insanların buluşup bir arada eğlenebilmesi, binlerce kişinin müziği hissedip, birlikte coşması çok güzel. Benim müziğime ait festivaller şimdilik yok ama böyle organizasyon yapanlar ve izleyici beni görmek istiyorlarsa orada olurum. Zaten benim müziğimin bir sınırı yok, herkes için müzik yapıyorum ve her kültürden insana bu şekilde ulaşıp müziğimi dinletebiliyorum. Elimden gelenin en iyisini yapıyorum eğer insanlar hissedip eğlenebiliyorlarsa ne mutlu bana, ama en önemlisi aramızdaki farkın sadece müzik olduğunu düşünemeyecek kadar ahmak olup saçmalamamak. Sağlığım ömrüm yettikçe ve çağrıldıkça böyle yerlerde olmaya devam edeceğim.
Yüxexes: Türkiye'de rap de ****l de underground. İki tarzın dinleyicileri de aynı şeylere karşı tepki koyuyor. Aynı müzik dükkanlarından alışveriş yapıyorlar. Bu örnekleri çoğaltmak mümkün yani pek çok orta noktaları var ama hep birbirlerine karşı mesafeliler, uzaklar. Burada bir tezat var. Sence nedeni nedir?
Ceza: En büyük nedeni kendi kültürlerini henüz tam anlayamamaları ve özentilik. İkisinin de temelinde özgürlük ve barış var, yeri geldiğinde başkaldırı isyan var. Müzik tarzları yüzünden bölücülük yapan, sırf bunun için sahneye taş atacak kadar düşebilen, en azından beğenmiyorum ilgilenmiyorum demeyi bile beceremeyen gençlerin kavgası o! Yani rock ve rap’in değil. Herkes özgürdür. Kısıtlı alternatifi olan ülkemizde gençler bu tarz kültürlere yöneliyorsa hepsinin arayışı aynıdır demek. Tabi olayların bireysel olarak kişilik ve insanlıkla da alakası var.
Yüxexes: Firman Hammer Müzik, rap dışında ****le de yatırım yapan bir firma. Hammer'ın yayınladığı ****l gruplarının albümlerini dinliyor musun?
Ceza: Özellikle dinlediğim fazla olmuyor ama Hammer’daki ****l grupların, özellikle yerli olanların çoğunu dinledim. Yabancılardan da Enis ve Alper’in bana özellikle dinlettikleri hoşuma gidiyor.
Yüxexes: Bir şarkında "anırmakla rap ya da rock olmaz diyorsun", sana göre anıran rapçiler ve rockçılar kimler?
Ceza: Bu kültürlerin içinde olan insanlar zaten onları çok iyi tanır.
Yüxexes: Yıllar önce Rapor 2, Radical Noise ile bir single yaptı. Aylin Aslım kardeşin Ayben ile Çilekeş ise Fuat ile birer şarkı kaydettiler. Sen bu tarz rap-rock birlikteliklerine nasıl bakıyorsun? Mesela Türkiye'den hangi rock grubuyla böyle bir şey yapmak isterdin? Ki Mor ve Ötesi ile zaman zaman aynı sahneyi paylaştığın da oluyor senin…
Ceza: Elbette yapmak istiyorum. Yeni albümde bu tarz gruplarla çalışmalarımız olacak. Örneğin 2002 yılındaki h2000 festivalinde bütün performansım canlıydı. Elektro gitar, bas gitar, davul, klavye ile benim parçaları seslendirdim. Türkiye’nin en iyi rock ve ****l gruplarından Radical Noise, Comma ve Antisilence’tan dostlarımla 10 günlük stüdyo provası ardından mükemmel bir konser verdik. Bence sahnede müziği canlı hissetmek performansı daha da güçlendiriyor. Daha ileriki zamanlarımda çalışmalarım özellikle sahne için bu şekilde olacak. Albüm içinde bir çok fikirlerim var. Ayrıca farklı tarzlarda müzik yapan insanların ürettiklerindeki tat her zaman farklıdır. Hem müzik olarak hem de ulaştığınız kitle olarak. böyle çalışmalar insanları birbirine kaynaştırır, örnek olur ve sizi değişik kitlelerle buluşturur.
Yüxexes: 4 sene önce Nefret zamanında "İlk albümümüz 15.000’i geçti. Yüzbinlere de ulaşacağız" demiştin. Yüzbinlere ulaştın, pek çok ülkede konserler verdin. Büyük festivallerde büyük kalabalıklara çaldın. Son olarak "Yerli Plaka" ile neyi hedefliyorsun, nereye ulaşmayı?
Ceza: Müziğimi insanlar için yapıyorum, politik yada protest olmak için değil. Anlattıklarımla bir düzen değişir mi bilmem ama içimden geleni yazıyorum. hayatta hiç bir şeyi rap’im kadar iyi yapamam, benim hayatım bu. Bunu yapmaya devam edeceğim. “Yerli Plaka”da istediğim şey her zamanki gibi, en iyisini yapmak.
Yüxexes: Son olarak söylemek istediklerin…
Ceza: Öncelikle size, Yüxexes’in tüm çalışanlarına ve Türkiye’deki tüm rock/****l sevenlere saygı ve sevgilerimle, sulh!